W XIV wieku wieś Łodzia, własność biskupów kujawskich; 1423- prawa miejskie; ośrodek włókienniczy w Królestwie Polskim. Od 1823- rozwój rynku wewnętrznego , możliwość eksportu do Rosji i połączenie kolejowe z Warszawą i Zagłębiem Dąbrowskim stworzyły w 2 połowie XIX wieku podstawę do rozbudowy przemysłu (bawełnianego i wełnianego). Łódź odegrała ważną rolę w rozwoju polskiego ruchu robotniczego. 1892- pierwszy na ziemiach polskich strajk powszechny (tzw.” bunt łódzki”); 1905-07-główny ośrodek ruchu rewolucyjnego, pierwsze w imperium carskim powstanie zbrojne robotników (22-24 VI 1905). W I wojnie światowej w listopadzie 1914 , przeciwnatarcie niemieckie, pod Łodzią zahamowało posuwanie się ofensywy rosyjskiej z linii Wisły w kierunku zachodnim. 1928,1933,1936 strajki powszechne włókniarzy.

Podczas okupacji hitlerowskiej włączona do Rzeszy; wskutek terroru zginęło 372 tyś. Mieszkańców (ok. 46 %); na terenie miasta liczne więzienia i obozy; m.in. obóz specjalny dla dzieci i młodzieży, w którym zginęło ok. 5 tyś. Dzieci i młodzieży, w którym zginęło ok. 5 tyś. Dzieci, obóz w Radogoszczy ( zamordowanych 20 tyś.); w lasach lućmierskich koło Łodzi hitlerowcy rozstrzelali ok. 30 tyś. osób. Ośrodek ruchu oporu; siedziba obwodu PPR, GL i AL.; działalność grup AL., GL oraz AK(gł. akcje sabotażowe i dywersja kolejowa - m.in. 20 IV 1943 oddział GL „Promieniści” dokonał udanego zamachu na skład broni). 30 VII 1944 ukonstytuowanie się konspiracyjne Łódz. Wojewódzkiej Rady Nar. (we wsi Ojrzeń, pow. Radomsko), w sierpniu 1944 - konspiracyjnej Powiatowej Rady Nar. (w rejonie Biskupiej Woli i Czarnocina). Wyzwolona przez armię radziecką 19 I 1945.